آنژیوپلاستی

آنژیوپلاستی (Angioplasty) روشی است که برای باز کردن رگهای بسته قلب یاسایرقسمت های بدن مورداستفاده قرارمی گیرد. در اغلب بیمارانی که تحت آنژیوپلاستی عروق قرارمی گیرند جریان خون در رگی که قبل از آن دچار تنگی بوده، است، بمیزان بسیارزیادی افزایش یافته ودراغلب آنها کاملا نرمال  می گردد.قبل ازانجام آنژیوپلاستی ،آنژیوگرافی تشخیصی انجام شده ومحل تنگی های عروق بدقت معین می شوند.
در هنگام آنژیوپلاستی یک بالون کوچک  در ناحیه رسوب مواددررگ ( محل تنگی یاانسداد رگ ) (شریان یاورید) قرارداده  می شود وسپس این بالون  بااستفاده ازوسیله خاصی (مانند یک سرنگ خیلی بزرگ)که جریان مایع (نه هوا)رابداخل آن هدایت می کند بازمی شودتا بدین وسیله قسمت تنگ شده رگ راگشادنماید .
درآنژیوپلاستی غالبا یک وسیله شبیه لوله توری سیمی به نام استنت (فنر)درمحل تنگی قرارداده می شود که باعث باز ماندن شریان تنگ شده شده و احتمالتنگ شدن دوباره رگی که قبلاتنگ بوده وبابالون تنگی آن بازشده است را کاهش دهد.
اغلب استنت ها لایه ای از دارو برروی سطح خود دارند که بمیزان بیشتری بتوانند به باز ماندن رگ کمک کنند (استنت های دارویی) و پاره ای دیگرازاستنت هابدون  پوشش دارویی هستند (استنت های فلزی خالص).امروزه درآنژیوپلاستی بیشتر ازاستنتها(فنرهای)  دارویی استفاده می کنیم واستنتها(فنرها)ی غیر دارویی فقط دربرخی مواردخاص بکارمی روند.
پس ازانجام آنژیوپلاستی دراثربازشدن تنگی های شدید رگها  اغلب علائم گرفتگی عروق که بیماران ازآن رنج می برند ماننددرد قفسه سینه و تنگی نفس وسنگینی درسینه وسایرعلایم بهبودی پیدامی کنند.
همچنین دربیمارانی  که دچار سکته قلبی شده اند برای  باز کردن هرچه سریعتر رگ تنگ شده که باعث سکته شده است  و کاهش میزان آسیب وارده به قلب می توان ازآنژیوگرافی ومتعاقب آن آنژیوپاستی استفاده نمود.

دلایل انجام آنژیوپلاستی
آنژیوگرافی وسپس آنژیوپلاستی درمان نوعی  برای تشخیص وسپس درمان تنگی های عروقی  به نام آترواسکلروز (رسوب مواد) یا ترومبوزهای عروقی بکارمی رود.
آترواسکلروز در واقع همان شکل گیری تدریجی پلاک های چربی دراثررسوب چربی درداخل رگهای بدن می باشد.
دربسیاری ازموارددرابتدادرمان دارویی وتغییر سبک زندگی برای بهبود علایم وبازیابی سلامت قلب وعروق  توصیه می شودولی چنانچه اینکاربرای برطرف کردن مشکلات نواحی مختلف بدن کافی نباشد و یا در صورتی که  سکته قلبی، درد قفسه سینه پیشرونده (آنژین صدری) و یا علائم شدید دیگردرسایرنواحی بدن وجودداشته باشد،  پزشک ممکن است آنژیوگرافی وسپس آنژیوپلاستی را برای درمان بیمار بکاربرد.

پس ازانجام آنژیوپلاستی دراثربازشدن تنگی های شدید رگها  اغلب علائم گرفتگی عروق که بیماران ازآن رنج می برند ماننددرد قفسه سینه و تنگی نفس وسنگینی درسینه وسایرعلایم بهبودی پیدامی کنند.
همچنین دربیمارانی  که دچار سکته قلبی شده اند برای  باز کردن هرچه سریعتر رگ تنگ شده که باعث سکته شده است  و کاهش میزان آسیب وارده به قلب می توان ازآنژیوگرافی ومتعاقب آن آنژیوپاستی استفاده نمود.
دلایل انجام آنژیوپلاستی
آنژیوگرافی وسپس آنژیوپلاستی درمان نوعی  برای تشخیص وسپس درمان تنگی های عروقی  به نام آترواسکلروز (رسوب مواد) یا ترومبوزهای عروقی بکارمی رود.
آترواسکلروز در واقع همان شکل گیری تدریجی پلاک های چربی دراثررسوب چربی درداخل رگهای بدن می باشد.
دربسیاری ازموارددرابتدادرمان دارویی وتغییر سبک زندگی برای بهبود علایم وبازیابی سلامت قلب وعروق  توصیه می شودولی چنانچه اینکاربرای برطرف کردن مشکلات نواحی مختلف بدن کافی نباشد و یا در صورتی که  سکته قلبی، درد قفسه سینه پیشرونده (آنژین صدری) و یا علائم شدید دیگردرسایرنواحی بدن وجودداشته باشد،  پزشک ممکن است آنژیوگرافی وسپس آنژیوپلاستی را برای درمان بیمار بکاربرد.

آنژیوگرافی بهترین روش استاندارد برای تشخیص گرفتگی های عروقی در سراسر بدن می باشند.

در آنژیوگرافی کرونر توسط دو لوله بسیار نازک که اصطلاحا کاتتر نامیده می شوند مواد مخصوصی بداخل عروق قلبی تزریق می شوند.

البته برای چنین تزریقی نیاز است که ابتدا دسترسی مناسبی به شریانهای اصلی قلب داشته باشیم. برای دسترسی به شریانهای اصلی می توان از شریانهای کشاله ران یا از شریانهای دست استفاده شود.

در ابتدای ابداع آنژیوگرافی کاتترها بطور مستقیم وارد شریان می شدند و پس از عبور از مسیرهای شریانهای پا یا دست در ابتدای شریان کرونر قرار گرفته و تزریق صورت می گرفت.

بمرور استفاده از لوله نازک دیگری بنام شیت ابداع شد که در مسیر قرار گرفته و کاتتر از درون آن رد می شود. در صورتی که در آنژیوگرافی مشخص شود که گرفتگی وجود ندارد با قاطعیت می توان اعلام نمود که شخص در معرض خطر عروقی شدید قرار نداشته و بر اساس شکایات وی داروهای لازم تجویز می شود .

بعنوان مثال ممکنست بیمار مبتلا به مشکلات ریوی یا گوارشی باشد که باعث تقلید علایم قلبی می شوند. در اینصورت چنانچه با آنژیوگرافی از سالمی کامل عروق قلب اطمینان پیدا کنیم می توانیم باخیال راحت اقدام به درمان مشکالت گوارشی یا ریوی یا روحی بیمار که باعث ایجاد عالیم شده اند بپردازیم .

از طرف دیگر در صورتی که بیمار مبتال به گرفتگی عروق کرونر باشد بایستی بلافاصله تحت درمان الزم برای پیشگیری از گسترش گرفتگی ها و تنگی های عروق قرار گیرد. در صورتی که تنگی های عروقی خیلی شدید باشند در اکثر موارد بیمار تحت عمل باز کردن تنگی ها توسط آنژیوپلاستی قرار می گیرد.

در موارد محدودی که گرفتگی ها خیلی شدید و زیاد باشند و بهر دلیل امکان بازکردن آنها توسط آنژیوپلاستی نباشد بیمار ممکنست تحت عمل جراحی قلب باز قرارگیرد.

در صورتی که تنگی های عروق خیلی کم باشند بیمار بایستی تحت درمان با داروهای پیشگیری از سکته های قلبی و تشدید گرفتگی قرار گیرد و از روشهای سالم زندگی استفاده کند در ادامه مطالب کاملتری در این زمینه بیان خواهیم داشت.

ویدئو دکتر هادی زاده در خصوص بیماری عروق کرونر و روش های درمان :

همانگونه که در مباحث قبلی اشاره شد نارسایی قلب با علل گوناگون ممکن است رخ دهد. یکی از شایعترین دلایل بروز نارسایی های قلبی بیماریهای عروق قلب می باشد.

غالبا بیمارانی که دچار سکته های قلبی می شوند بدرجات مختلفی مبتلا به نارسایی قلب خواهندشد. نارسایی قلب پس از سکته های قلبی در برخی موارد شدید بوده و باعث ناتوانی بیمار و احساس تنگی نفس می شوند. در اینگونه موارد غالبا قدرت انقباضی قلب بشدت کاهش یافته است.

در برخی موارد علایم مختصر بوده و تاثیر زیادی بر وضعیت عمومی فرد بجا نخواهد گذاشت. اما در پاره ای از موارد نارسایی قلب مطلقا علامتی درروزهای اولیه بجا نگذاشته و فقط با بررسی هایی از جمله اکوکاردیوگرافی قابل تشخیص خواهد بود.

در هر حال نارسایی قلب با هردرجه و شدتی که رخ داده باشد ولو آنکه مطلقا علایمی ایجادنکرده باشد قطعا نیاز به درمان و اقدامات خاص دارد و در غیر اینصورت می تواند عوارضی را برای قلب بهمراه داشته باشد.

درصورتی که بیمار بلافاصله پس از سکته قلبی تحت درمان دارویی با داروهایی که انسداد عروقی را باز می کنند قرار بگیرد و یا بهتر از آن تحت آنژیوپلاستی قرار گیرد بمیزان زیادی احتمال ایجاد نارسایی قلب کاهش می یابد.

علت آنستکه ماهیت نارسایی قلب متعاقب سکته های قلبی کاهش خونرسانی به دیواره های قلب می باشد و طبیعتا چنانچه لخته موجود در عروق خونی که باعث ایجاد سکته قلبی شده است برطرف شود و خونرسانی به دیواره های قلب برقرارگردد احتمال بروز نارسایی قلب کاهش خواهد یافت.

درصورت بروز نارسایی قلبی متعاقب سکته نیز نیاز به بررسی کافی جهت روشن شدن وضعیت عروقی بیمار می باشد .دراینصورت چنانچه هنوز تنگی شدیدی باقی مانده باشد با استفاده از آنژیوپلاستی می توان آنها را باز نموده وبه بهبودی وضعیت قلبی بیمار کمک کرد.

در هر حال بیمارانی که در اثر سکته های قلبی دچار نارسایی قلب شده اند بایستی تحت مراقبتهای خاص قرار گرفته از داروهای افزاینده قدرت قلب استفاده کرده و از مصرف نمک بپرهیزند.

لازم بذکر است که سکته های قلبی با مکانیسمهای دیگری نیز می توانند باعث نارسایی قلب شوند که در قسمتهای بعدی همین سایت به آنها اشاره می شود.

(قسمت دوم)

همانگونه که دربخش اول آنژیوگرافی عروق پا اشاره شد , انسداد عروق پا می تواند انواع مشکلات از جمله زخم وسایر عوارض رابه همراه داشته باشد.

اما نکته قابل ذکر آن است که گاهی ممکن است حتی یکی از عروق پا بطور کامل دچار گرفتگی و انسداد شده باشد ولی بیمار حتی قدرت راه رفتن خود راحفظ کرده باشد وعلایم شدید نداشته باشد.

علت این امر آنستکه در کنار عروق اصلی پا  تعداد زیادی شریان های باریک وفرعی وجوددارند که درصورتی که انسداد شریان های پا بتدریج صورت گیرد , جریان خون بتدریج از خلال این عروق ریز صورت می گیرد وعلایم بیمار بخوبی نشان داده نمی شوند.

باتوجه به مطلب گفته شده نیاز به توجه کافی به علایم هرچند مختصر در پا مشخص می شود زیرا درصورتی که گرفتگی عروق ادامه یافته و مزمن شود علاوه بر ایجاد عوارض ,بازکردن و رفع انسداد عروق مشکل شده و بعضا غیر ممکن خواهد شد.

نکته قابل ذکر دیگر آنستکه رسوب مواد مضر در عروق همواره باعث انسداد و تنگی شریان ها نخواهند شد بلکه گاهی اوقات رسوب مواد مضر می تواند باعث گشادی بیش ازحد شریان وعوارض ناشی از آن شود.

گشادی بیش از حد عروق می تواند عوارض خاصی را بدنبال داشته باشد .ازجمله عوارض این حالت علاوه برعوارض فشاری می توان به احتمال پارگی عروق دربرخی موارد اشاره نمود.

از طرف دیگر رسوب مواد مضر میتواند احتمال جداشدن لایه داخلی شریان ها شود که خود این عارضه می تواند باعث کاهش خونرسانی به اندام و درد و… شود.

درحال حاضر روش ارحج برای بازکردن انسداد عروق پا عبارتست از استفاده از بالون وت عبیه استنت (فنر) که دراکثر موارد قابل اجرا می باشد.

البته در برخی موارد مانند انسداد کامل شریان آِیورت  ویادر مواردی که بالون آنژیوپلاستی موفقیت آمیز  نباشد می توان از روشهای دیگر همچون جراحی استفاده نمود.