دکتر محمود هادی زاده

منو سایت

ترمبوز و آمبولی

مقدمه بر مبحث ترومبوز و آمبولی :

بررسی اجمالی ترومبوز و آمبولی شباهت های زیادی دارند، اما هر کدام از این دو بیماری شرایط منحصر به فردی هستند. ترومبوز زمانی اتفاق می افتد که یک لخته خون در رگ خونی ایجاد می شود و جریان خون را از طریق رگ کاهش می دهد. آمبولی زمانی رخ می دهد که یک قطعه از یک لخته خون، جسم خارجی یا سایر مواد بدن در رگ خونی گیر کرده و تا حد زیادی جریان خون را مسدود می کند. یک وضعیت مشابه، ترومبوآمبولی، به کاهش جریان خون اشاره دارد که به طور خاص در اثر آمبولی ناشی از لخته خون ایجاد می شود. بسیاری از افراد دچار لخته شدن خون می شوند و انواع و علل ترومبوز و آمبولی متعدد و مختلف هستند. انسداد جریان خون در ورید عمیق، شریان بزرگ یا رگ خونی ریوی (ریه) بیشترین خطر را برای سلامتی به همراه دارد.

علائم ترومبوز ( لخته خون ) و آمبولی :

علائم ترومبوز و آمبولی به موارد زیر بستگی دارد: نوع رگ خونی درگیر ،محل تاثیر بر جریان خون ، میزان و تعداد لخته های موجود و تعداد دیگری از عوامل . ترومبوز ها و آمبولی های کوچکی که به طور قابل توجهی رگ های خونی را مسدود نمی کنند ممکن است علائمی ایجاد نکنند. با این حال، انسدادهای بزرگ می توانند بافت های سالم بدن را از نظر دسترسی به خون و اکسیژن را گرسنه نگه دارند و باعث التهاب و در نهایت مرگ بافت شوند. سیاهرگ‌ها رگ‌های خونی هستند که مسئول بازگرداندن خون به قلب برای گردش مجدد هستند.

هنگامی که یک لخته یا آمبولی یک سیاهرگ اصلی یا عمیق را مسدود می کند، خون در پشت انسداد جمع می شود و باعث التهاب می شود. بهترین دکتر آمبولی معتقدند که  اگرچه آنها می توانند در هر جایی رخ دهند، بیشتر موارد ترومبوز وریدی در وریدهای عمقی ساق پا ایجاد می شود. انسدادی که در وریدهای کوچک یا سطحی ایجاد می‌شود، معمولاً عوارض عمده‌ای ایجاد نمی‌کند. علائم رایج ترومبوز وریدی عبارتند از: درد و حساسیت قرمزی یا تغییر رنگ ، تورم که اغلب در اطراف مچ پا دیده می شود، همچنین ناحیه آسیب دیده در لمس نیز معمولا گرم خواهد بود.

عوارض ترومبوز و آمبولی : 

آمبولی ریه آمبولی ریه (PE) زمانی اتفاق می‌افتد که یک قطعه از لخته خون آزاد می‌شود و از طریق جریان خون به ریه‌ها می‌رود. سپس در یک رگ خونی قرار می گیرد. معمولاً با DVT مرتبط است. آمبولی ریه می تواند بسیار خطرناک باشد و به سرعت توسعه یابد. در حدود 25 درصد موارد آمبولی ریه، مرگ ناگهانی اولین علامت است. اگر مشکوک به PE هستید، فوراً به دنبال مراقبت پزشکی باشید.

علائم رایج PE عبارتند از: مشکل در تنفس تنفس سریع و پی در پی سرگیجه و سبکی سر ضربان قلب سریع درد قفسه سینه که هنگام تنفس بدتر می شود سرفه کردن خون عبور از ترومبوز شریانی ترومبوز شریانی اغلب با آترواسکلروز همراه است. آترواسکلروز ایجاد پلاک ها یا سخت شدن های چربی در دیواره داخلی شریان است. پلاک ها باعث باریک شدن شریان می شوند. این باعث افزایش فشار در رگ خونی می شود.

اگر این فشار به اندازه کافی شدید شود، پلاک می تواند ناپایدار شده و پاره شود. طبق نظر بهترین متخصص آمبولی اصفهان، گاهی اوقات وقتی یک پلاک پاره می شود، سیستم ایمنی بیش از حد واکنش نشان می دهد. این می تواند منجر به ایجاد یک لخته بزرگ و یک وضعیت تهدید کننده زندگی مانند حمله قلبی یا سکته شود. در صورت داشتن علائم ترومبوز شریانی از جمله: درد قفسه سینه که اغلب به طور تصادفی ایجاد می شود، مانند زمانی که در حال استراحت هستید، و به دارو پاسخ نمی دهد تنگی یا از دست دادن نفس تعریق حالت تهوع اندام یا ناحیه ای از پوست که سرد، رنگ روشن تر از حالت عادی و بسیار دردناک شده است از دست دادن غیر قابل توضیح قدرت عضلانی قسمت پایینی صورت به یک طرف خم می شود

شایعترین و خطرناکترین بیماریی که ورید را درگیر می کند تشکیل لخته در آنها است که در سال در حدود 6_5میلیون آمریکایی را دچار میکند. خطر عمده تشکیل لخته در ورید های عمقی ساق ها و شکم کنده شدن قسمتی از آن است «آمبولی»که سپس ممکن است به ریه ها برده شده و در بستر عروقی ریه گیر کند این امر به وضعیتی وخیم که آمبولی ریه خوانده می شود می انجامد که در صورت وسیع بودن ناحیه ی دچار انسداد عروقی می تواند مرگبار باشد تشکیل لخته در وریدهای سطحی یعنی آنها که نزدیک به سطح پوست قرار گرفته اند.

با خطر ناچیز آمبولی همراه است ولی ممکن است ایجاد درد و التهاب موضعی کند که معمولا با کمپرس های گرم و مرطوب و داروهای نظیر آسپیرین قابل درمان است. طبق مقالات بهترین دکتر واریس اصفهان ( بهترین دکتر آمبولی اصفهان ) بروز لخته در وریدهای عمقی ساق احتمالا با خطر کمتری از بروز ان در وریدهای بالای زانو همراه است. ولی در هر صورت هر دو وضعیت را بایستی با جدیت هرچه تمامتر درمان کرد.

عوامل ایجاد ترومبوز و آمبولی :

عواملی که فرد را به بروز لخته مستعد می کنند عبارتند از:

  1. راکد ماندن(استاز)خون در ورید های اندام ها بویژه پاها و ساق ها
  2.  آسیب لایه مفروش کننده ی وریدها که ممکن است در نتیجه عفونت یا ضربه ی ناشی از ورود سر سرنگ یا کاتتر ایجاد شود والتهاب وریدها یا فلبیت که معمولا در ساق ها دیده می شود.
  3. اختلال در سیستم انعقادی بدن که به انعقاد خیلی سریع وتشکیل لخته منجر می شود و انعقادپذیری بیش از حد خوانده می شود.وارد آمدن آسیب به لایه مفروش کننده ی وریدها باعث تجمع پلاکت ها در محل شده ودر صورتی که رکود خون یا انعقادپذیری بیش از حد وجود داشته باشد به تشکیل لخته می انجامد.

فاکتورهای زیادی وجود دارد که می تواند باعث بروز یک DVT شود. در رگهای عمیق پا ، اگر جریان خون آهسته باشد ، ممکنست ترومبوزعمقی رخ دهد. همچنین اگردیواره ورید آسیب دیده باشد یا خود خون مستعد لخته شدن (خون غلیظ) باشد ،احتمال تشکیل لخته در رگ بیشتر می شود. جریان خون کندتر هنگامی رخ می دهد که افراد به دلیل بیماری یا جراحت بی حرکت هستند .

کندی جریان خون:

جریان خون کندباعث استعدادبه لخته می شود. دیواره ورید ممکن است پس از آسیب ، جراحی اندام ، DVT قبلی ، تزریق داروها و مایعات آسیب رساننده به ورید ، مستعد لخته باشد. به دلیل مصرف داروها ، (هورمون ها ، قرص) در بیماران مبتلا به سرطان ، احتمال ترومبوززیادمی شود.

غلظت خون:

همچنین در شرایطی که شمارش سلولهای خون افزایش می یابد ، احتمال افزایش لخته شدن خون وجود دارد.
این موارد شامل پلی سیتمی ، لوسمی و….است. برخی از بیماران دارای شرایط ارثی با عوامل لخته شدن غیرطبیعی هستند. این استعدادارثی استعداد ابتلا به DVT راافزایش می دهد.

کاهش سرعت جریان خون ممکن است ناشی از هر انسدادی در مسیر بین محیط و قلب باشد.ماساژ ناشی از انقباضات عضلانی به برگشت خون وریدی کمک می کند لذا یکی از علل عمده جریان خون آهسته بی تحرکی به مدت طولانی است.  برای مثال خود ممکن است ناشی از گچ گرفتن یک استخوان شکسته در اندام تحتانی ،استراحت طولانی در سیر یک جراحت یا بیماری،یا حتی یک مسافرت طولانی با ماشین یا هواپیما باشد.

در مسافرتهای طولانی در افراد مستعد به تشکیل لخته وریدی توصیه می شود که هریک ساعت از ماشین پیاده شوند و یا در هواپیما بایستند ویکی دو دقیقه ای راه بروند. این توصیه توسط بهترین متخصص آمبولی، مخصوصا در مورد افراد چاق یا آنها که دچار مرض قند ،بیماری قلبی نارسایی قلب یا سایر اختلالات گردش خون هستند مصداق پیدا می کند.همچنین سیگاریها هم بسیاری مستعد به تشکیل لخته و التهاب وریدی یا شریانی هستند.سایر علل نادرتر رکود خون شامل بعضی از انواع تومورها و تجمع مایع در شکم (آسیت)است.مجموعه ای از وقایع مثل بعضی از سرطانها ،بیمارهای ارثی،و دوره ی بعد از سکته قلبی یا جراحی خطر بروز لخته را افزایش می دهند.

علایم ترومبوز و آمبولی :

بروز لخته در یک ورید عمقی ممکن است با هیچ شکایتی همراه نبوده و.اولین تظاهر بیماری پس از انتقال ان به ریه (آمبولی ریه)به صورت سرفه همراه با خط آغشته به خون تنگی نفس و درد سینه پیدا شود.لخته همچنین ممکن است به درد شدید تورم (آدم)ساق ها بیانجامد.بسیاری از بیمارهای دیگر از بیماریهای مفصلی گرفته تا نارسایی قلبی باعث درد یا تورم یکی یا هر دو ساق پا شود.گرفتن شرح حالی دقیق و انجام چند ازمایشی اختصاصی معمولا تشخیص را مسجل می کند.

یک پزشک اغلب می تواند فقط با وارد کردن فشار به ساق ها یا عضلات ران و یا خم کردن قوزک به تشخیص برسد.اگر این مانورها باعث پدید امدن درد شود اغلب ضایعه مسئول بروز یک لخته در ورید عمقی است. علل ایجاد لخته های خونی در وریدهای پاها متفاوت میباشد و از میان انها میتوان به علل زیر اشاره کرد. کانسرها,بی حرکتی طولانی مدت,حاملگی,استفاده از قرصهای جلوگیری از بارداری,شکستگی ها, جراحی, مسافرتهای طولانی مدت و… یکی دیگر از علل زمینه ساز مهم برای ایجاد ترمبوز وریدی و آمبولی های ریوی,استعداد ژنتیکی برای تشکیل لخته های خونی (Dvt)

تشخیص ترومبوز و آمبولی :

تشخیص این مسئله از اهمیت زیادی برخوردار است . علت اهمیت آنستکه معمولاً درمان لازمست. درمان برای جلوگیری از بزرگ شدن لخته و حرکت آن به قلب و ریه ها (آمبولی ریوی) ضروری است.  روش تشخیص قطعی ونوگرافی با ماده ی حاجب می باشد . در این تست که به نام ونوگرام هم خوانده می شود یک ماده ی حاجب که با اشعه یx قابل مشاهده است به داخل وریدهای پا ترزیق می شود و سپس به بدن بیمار وضعیتهای مختلفی به منظور تسهیل جریان خون از وریدهای تحتانی به قلب داده می شود و همزمان توسط اشعه ی xاز شبکه ی وریدی عکسبرداری می شود.

ونوگرافی در موارد اندکی ممکنست نتیجه ی روشنی به دست ندهد .همچنین این تست با خطر ناچیزی از عفونت یا حساسیت به ماده ی حاجب همراه است.در بسیاری از موارد می توان بدون استفاده از این تست به تشخیص رسید. تست های جایگزین ونوگرافی شامل تستی است که در ان جریان خون ساق ها توسط یک دستگاه فشار خون و دو الکترود کوچک اندازه گیری می شود. این روش سریع تشخیصی که به نام ایمپدانس پلتیسموگرافی خوانده می شودغالبا در تشخیص لخته های بالای زانو مفید است.

ازروشهای غیرتهاجمی تشخیص لخته خون (ترومبوز)(لخته خون)می توان به سونوگرافی داپلررنگی اشاره کرد.استفاده از سونوگرافی داپلررنگی که روشی کاملا غیر تهاجمی است با کمک امواج صوتی تصویری از وریدها به دست می دهد و نوعی از ان به نام سونوگرافی داپلر ،جریان خون اندازه گرفته می شود.ئاز سایر تست ها هم می توان استفاده نمود که ازآن جمله روشهایی است که از ایروتوپهای مواد رادیواکتیو استفاده میکنند میتوان ممکن گرفت.در یکی از این تست ها که سینتی گرافی پلاکت خوانده می شود پلاکتهای که با ماده ی رادیواکتیو نشاندار شده اند به منظور مشخص کردن محل لخته به بیمار تزریق می گردد که به این امر و دنبال کردن مسیر عبور پلاکت ها در ورید ها در طی چندین روز کمک می کند.

پیشگیری از ترومبوز و آمبولی :

بهترین روش در برخورد با مقوله امبولی ریه پیشگیری ازوقوع ان میباشد روشهای گوناگونی برای پیشگیری از امبولی ریه و نیز ایجاد لخته های خونی و Dvt, وجود دارد که در زیر به برخی از انها اشاره میکنیم. برای جلوگیری ازایجاد DVT یعنی همان لخته های خونی وسپس آمبولی ریه ،بایدازموقعیتهایی که باعث بی حرکتی زیادمی شوندخودداری کرد ازطرفی بیمارانی که احتمال زیادی برای ابتلا به ترومبوز دارند.

بایستی درمواردی که تحت جراحی قرارمی گیرند ویادچارشکستگی می شوند بایستی داروهای لازم وروشهای خاصی رابرای پیشگیری از آمبولی وترومبوفلبیت بکاربرد.. این افرادکه اختلالات مادرزادی در فاکتورهای انعقادی دارند یاسابقه ایجاد ترومبوز(ترومبوفلبیت )دارند همچنین بهتراست درمسافرتها کمترازهواپیمااستفاده نماید چراکه این مسئله می تواند شانس بروز لخته ویاآمبولی راافزایش دهد.

درمان ترومبوز و آمبولی : 

بعد از پی بردن به بروز لخته وریدی ،پزشک باید در جهت یافتن علت زمینه ای پیدایش آن کوشش کند.دربرخی ازموارد نمی توان علت زمینه ای پیدا کرد.با اینهمه در مواردی که لخته بعد از مسافرتی طولانی با هواپیما یا اتومبیل یا بعد از جراحی یا استراحتی طولانی پیدا شده باشد ،توجیه کردن ان نسبتا آسان است.به عنوان یک قانون درمان فوری شامل داروهای ضد انعقاد ورقیق کننده ی خون مثل وارفارین یا هپارین یاموادمشابه آن می شود.در استفاده داروهای حل کننده ی لخته (ترومبولیتیک ها)نظیر آنچه در درمان سکته قلبی به کار میرود.

درهمه موارد توافقی وجود ندارد ولی ممکن است در برخی موارددرمان لخته وریدی استفاده شود.دوزهای کم داروهای رقیق کننده ی خون مثل وارفارین را معمولا باید تا چند ماه ادامه داد،ودر طی این مدت بایستی زمان انعقاد خون را به طور دوره ای هر چهار هفته یکبار بعد از رسیدن به مقدار مطلوب کنترل کرد تا از بروز عوارض خونریزی دهنده اجتناب شود .در بیمارانی که نمی توانند داروهای ضد انعقادی مصرف کنند(مانند آنها که یک زخم خون ریزی دهنده یا یک جراحی اخیر داشته اند) یک فیلتر چتری شکل به وسیله یک کاتتر در ورید اجوف تحتانی یعنی جایی که خون پاها از طریق ان به ریه ها میرود تعبیه می گردد تا از رسیدن لخته های بزرگ به ریه ها جلوگیری شود.


علاوه بر مصرف داروها فردی که دچار لخته در وریدهای عمقی شده است دربرخی موارد دوره حاد بیماری«در حدود 3تا5روز»در بستر استراحت میکند که در طی استراحت پاهایش برای جلوگیری از تورم بیشتر و تسهیل برگشت خون وریدی باید بالا نگهداشته شود.حرارت مرطوب و داروهای ضد التهابی مثل اسپرین یا سایر داروهای غیر استروئیدی قویتر هم در کنترل و تسکین شکایات بیمار بسیار مفیدند و به بهبودی کمک می کنند .استفاده توام انها با داروهای ضدانعقادی باید با احتیاط همراه باشد.با بهبود تورم در مواقعی که بیمار از تخت خارج می شود بایستی یک جوراب کشی «الا ستیک»سفت تا زیر زانو به پا کند.
بعضی از بیماران به نارسایی مزمن وریدی که یکی از عوارض دیررس متعاقب به لخته وریدی است دچار می شوند.این عارضه با تورم و تغییر رنگ یک یا هر دو ساق پا مشخص می گردد.در این موارد برای جلوگیری از تورم پای بیمار بایستی یک جوراب کشی (الا ستیک)به پا کنند. دردرمان ترومبوفلبیت ،بسته به زمان شروع لخته ونیز میزان درگیری وعلایم همراه وبیماری های دیگری که بیمار احتمالابه آن مبتلا است،ازانواع روشهای درمانی استفاده می کنیم. بعنوان مثال می توان به داروهای آنتی ترومبین ،ترومبولیز ،ترومبکتومی مکانیکال،فیلتر،لیزر و….استفاده کرد.

دربرخی مواردنیز ازروش ترمبولیز وترومبکتومی لخته های خونی موجود در شریانهای ریوی راحل وخوردکرد که به بهبودسریع وضعیت بیمارمبتلابه آمبولی ریوی رابهمراه خواهدداشت. استفاده ازاین روشهای درمانی مداخله ای،بویژه درمواردی که میزان لخته های خونی که باعث آمبولی ریه شده اند،زیادباشد بکارمی روندوباعث بهبودسریع وضعیت عمومی بیمارمی شوند. درغالب موارد ،ترومبوز (ترومبوفلبیت)ها و آمبولی های ریوی بادرمانهای دارویی درمان می شوند ونیازبه اقدامات مداخله ای نمی باشدولی بهرحال دربرخی موارد نیازبه اقدامات مداخله ای که دربالابه آنهااشاره شد ،ویاسایرموارد مانند آنژیوپلاستی و….می باشد.


جهت کسب اطلاعات کاملتر واطلاع ازبرنامه هاوروشهای درمانی دکتر محمودهادی زاده ،می توانید به سایت دکتر محمود هادیزاده مراجعه نمایید. همچتین برای رزرو نوبت می توانید با شماره تلفنهای زیر تماس بگیرید:

09211016462  03132242164

 

Click to rate this post!
[Total: 0 Average: 0]
معرفی
دکتر محمود هادی زاده
دکتر محمود هادی زاده

دکتر هادی زاده علاوه بر داشتن مدرک فوق تخصصی اینترونشنال کاردیولوژی و فوق تخصصی فلبولوژی و درمان واریس، عضو کالج کاردیولوژی و انجمن قلب و عروق آمریکا بوده و مدارک بسیار زیاد دیگری نیز کسب نموده اند. این موضوع باعث شده ایشان را در جایگاه ممتاز و برتر در سطح کشور مطرح نماید. ایشان به عنوان بهترین متخصص واریس شناخته می شوند.

همه مقالات پزشکی

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پیمایش به بالا